Юхма Мишши хатӗрленӗ «Ылтӑн ҫӳпҫе» кӗнекери статьясемпе малалла паллаштаратпӑр. Аса илтеретпӗр, кӗнекен иккӗмӗш ячӗ — «Чӑваш сӑмахӗсен вӑрттӑнлӑхӗ». Ӑна 1993 ҫулта кӑларнӑ («Вучах» библиотекинче).

Ӑрӑмҫӑ — ӑрӑм тума, вӗрме-сурма, сиплеме-сыватма, тепӗр чухне усал ӗҫшӗн сиен тума та пултаракан ҫын, вырӑсла ӑна чылай чухне «колдун» сӑмахпа куҫараҫҫӗ. Ӑрӑмҫӑ сӑмах ӑҫтан пулса кайнӑ-ши?

Авалхи чӑвашсем хӑйсен тӗнӗпе пурӑннӑ. Вӗсен тӗнӗ чылай енчен чи авалхи чаплӑ та аслӑ тӗнсенчен пӗринпе, Заратуштрана (Зорастра) пуҫҫапса пурӑнакансен тӗнӗпе, ӑна урӑхла вута пуҫҫапакансен е арсен тӗнӗ, теҫҫӗ.

Далее...

В Калайкасинской средней школе имени космонавта Андрияна Николаева (Моргаушский район) в апреле проходит месячник чувашского слова. На этой неделе здесь будут славить звездного Сокола, а накануне, 9 апреля 2016 года, состоялся грандиозный День альма-матер.

Вся школа цвела в национальном убранстве, аккуратные чувашские плакаты и стенды радовали душу, школьные обитатели (от первоклассников до директора Татьяны Ершовой) говорили и пели на чувашском языке. На праздник собрались сельчане, библиотекари, учителя, знатные люди других селений, представители районной и местной администраций.

Далее...

"«Таким образом... психология человека, отторгающего реформу правописания, абсолютно понятна... как видим, мотивы неприятия орфографических нововведений не лингвистические, а психологические, которые усугубляются возрастными причинами»." (Н.И.Егоров прахвиссӑр)

<Куҫару: Ҫапла вара, йӗркевсен реформине сирекен ҫыннӑн психологийӗ тӗппипех паллӑ... Куратпӑр ӗнтӗ, унӑн мотивӗсем лингвистика лаптӑкӗнче мар, психологире выртаҫҫӗ, асӑннӑ самант ӳсӗме кура та вӑйланать.

Далее...

Эпир маларах сирӗнпе Шупашкарти ача пахчисен ячӗсене пӑхса тухнӑччӗ. Вӗсен хушшинче 2 чӑвашла ятлине тупнӑччӗ. Малалла Чӑвашри ытти хуласенчи ача пахчи ячӗсене шӗкӗлчес шухӑшлӑ. Паллашма сӗнетпӗр.

Улатӑр хули

Ку хулара чӑвашсен йышӗ ытла та пӗчӗк пулнипе ятӗнче чӑваш чӗлхипе усӑ курассине шанма йывӑр ӗнтӗ. Ҫавах та пӗр-пӗр ача пахчине чӑвашла ят панӑ пулсан вырӑссем те чӑвашсене хисепленине кӑтартма май пулӗччӗ. Ара пирӗн чӑвашсем вырӑсла ят пама вӑтанмаҫҫӗ-ҫке, вырӑссен мӗн-ма вӑтанас?

Далее...

Виталий Петрович Станьял каллех чӑваш ҫырулӑхӗн шӑпишӗн пӑшӑрханать. http://chuvash.org/blogs/comments/2702.html

Ӗнтӗ тата мӗн туса пӑхмалла-ши?

Эп хам та ку ыйтупа тахҫантанпах ҫыратӑп. "Хыпар", "Советская Чувашия", "Илем", "Чебоксарские новости", "Сувар", "Тӑван Атӑл", "Ялав", "Самар Ен", "Канаш" (Чӗмпӗр хули),... Ӑҫта-ӑҫта кӑна кун ҫути кӑтартса пӑхман-ши хам шухӑшсене!... Хӑшӗсене Интернета та вырнаҫтарнӑ. Результачӗ вара ... урлӑм ҫине пӑрҫа сапнӑ пек кӑна.

Далее...

Сборник материалов научно-практической конференции от 12 марта 2015 года под названием «Чувашская орфография: вчера, сегодня, завтра», появившийся через год на стендах библиотек, снова вызвал горечь от низкой научной подготовленности чувашских орфографистов и нечистоплотности членов редколлегии издания Ю.Н. Исаева, Ю.М. Виноградова, А.П. Долговой.

Сборник, минуя науку и логику, верховно судействует и старается дать под дых группе «апологетов старописания», «престарелых дилетантов», «самонадеянных недоучек», у которых «практически нет никакого опыта раздельного написания так называемых сложных слов», «нет ни привычки, ни желания вжиться в новое правописание» и которые «хотят просто ничего не делать».

Далее...

Ӗнер манпа Сергей Стекольщиков ҫыхӑнчӗ — пирӗн вулавӑшра вырнаҫнӑ пӗр хӗрача ҫырнӑ «Илленушкӑнь» сӑвӑн авторӗ унӑн ашшӗ иккен. Пӑхса илнӗ хыҫҫӑн ҫакӑ паллӑ пулчӗ: Анастасия Фёдорова ячӗпе ку сӑвӑ пирӗн пата 2009 ҫулта иртнӗ «Халап хапха тӑрринче...» литература конкурсне ҫитнӗ; сӑвӑ айӗнче ӑнлантарса пани те пур, «Cӑвва Стекольщиков Владимир Ильич (1958 ҫулта ҫуралнӑ) каласа панӑ халап тӑрӑх ҫырнӑ» тесе каланӑ. Ку Сергей, хайхи унӑн ывӑлӗ пулать иккен, вӑл каланӑ тӑрӑх ашшӗ ҫав сӑвва хӑйне валли 2002 ҫулта ҫырнӑ.

Далее...

Статья ятне курсан вулакан ку хӑй те Елчӗк ҫынни пуль ӗнтӗ, ҫавӑнпа хӑй тӑрӑхне мухтать тесе шухӑшлама пултарӗ.

Ара, эстрада ҫӑлтӑрӗ тесе хӑйсемпе паллаштаракансен концерчӗсене кайсан: "Ӑҫта эсир, елчӗксем?" - йышши кӑшкӑрашу-ҫуйхашӑва илтме тӳр килет-ҫке. "Сывӑ пултӑр Елчӗк ен!" - тенӗрен те эпӗ савӑн пеккисенчен хӑраххи тесе шухӑшлама пулать-тӗр.

Ҫук, вӑл тӑрӑхри ҫын мар. Республикӑн кӑнтӑр енче вырнаҫнӑ ҫав районтисене унтисем хӑйсен тӑван чӑваш чӗлхине хытах сума сунӑран юрататӑп-хисеплетӗп.

Далее...

Мӗн кӑна ҫырман-ши "чӑваш" сӑмах ӑҫтан тухса кайни пирки!

Слапух Турра, паянхи кун ку сӑмахӑн чӑн пӗлтерӗшӗ майӗпен уҫӑмланса пырать.

Хуть те кам та хӑй халӑхӗн ячӗпе кӑсӑкланать. Шута каять, ятӑн тымарӗсем ӑҫтан пуҫланнӑ-ши, тет.

Ҫавӑнпа та этнонимӑн этимологине тӗпчени историе вӗренмелли чи лайӑх меслетсенчен пӗри пулса тӑрать. Пирӗн те ҫав майсенчен пӑрӑнса юлас марччӗ. Паянхи кун ҫакӑ яр уҫӑ:

"Чӑваш" сӑмах "Сувар" тенипе пачах та ҫыхӑнман!

Чӑваш сӑмахӑн пӗлтерӗшӗ майӗпен уҫӑмланса пырать, терӗмӗр.

Далее...

Возвращающиеся из Калайкасов с конференции несколько учителей чувашского языка и литературы заинтересованно обсуждали телефильмы про Валерия Ободзинского и Геннадия Айги. «Что общего между ними?» — поинтересовалась я. «Шестидесятники! Изучаем в школе», — последовал ответ.

Действительно, в учебнике «Чӑваш литератури» (Станьял В.П. Чувашская литература для 8 класса. Чебоксары, 2011) имеется подраздел «ХХ ӗмӗрти «утмӑлмӗшсен» сасси» (Голос «шестидесятников» ХХ века).

«В 50-60-х годах ХХ века в советской литературе обозначились молодежные группы, протестующие против тесных рамок поэтического творчества.

Далее...