Ӗлӗк асатте-асаннесем халӑх сӑмахлӑхне питӗ лайӑх пӗлнӗ. Ватӑсем ача-пӑчана ятлас вырӑнне ваттисен сӑмахӗсемпе ӑса вӗрентсе пынӑ. Сасса чӑваш ҫынни пули-пулми нихӑҫан та хӑпартман. Халӑх самахлӑхӗн кашни тӗслӗхӗпе вырӑнлӑ усӑ курма тӑрӑшнӑ. Ваттисен сӑмахӗсемпе усӑ курман ҫын та пулман пулӗ чӑвашра, мӗншӗн тесен унта халӑхӑн пурнӑҫӗ ӳкерӗнсе юлнӑ. «Ӑс халӑхра», — текен ваттисен сӑмахӗ шӑпах ҫакна ҫирӗплетсе парать те ӗнтӗ. Пирӗн чӑваш халӑхӗ хӑйне нихҫӑн та ӑсла хуман, ҫак ваттисен сӑмахне вӑл питӗ лайӑх пӗлнӗ: «Ӑслӑ ҫын хӑйне ӑсла хумасть».

Далее...

Зоя Алексеевна Нестерова, чӑвашсен паллӑ ҫыравҫи, 1926 ҫулхи кӑрлачӑн 2-мӗшӗнче Красноармейски районӗнчи Анат Кушар ялӗнче ҫуралнӑ. Пурӑннӑ пулсан кӑҫал 90 ҫулхи сумлӑ юбилейне паллӑ тӑватттӑмӑр. Уписем паллӑ ҫыравҫа манмаҫҫӗ.

Зоя Нестеровӑн ачалӑхӗ ҫӑмӑлах пулман. Ҫамрӑк хӗр Упи вӑтам шкулӗнчен вӗренсе тухнӑ хыҫҫӑн Чӑваш патшалӑх педагогика институтӗнче пӗлӳ пухать. Алла диплом илнӗ хыҫҫӑн Упи вӑтам шкулӗнче ачасене вырӑс чӗлхипе литературине вӗрентет.

Далее...

В Чувашском государственном художественном музее 18 декабря 2015 года открылась очередная Персональная выставка чебоксарской художницы Марии Фомиряковой. Название выставки — «Мы/Эпир». Она носит концептуальный характер.

Из каталога выставки

Вот что напечатано в каталоге выставки: «Мир предков. Наш мир. Мир человека, бесконечный космос внутри нас. Образы прошлого, боги, духи, природа, красота мира вокруг… Творческое исследование начиналось с изучения и создания сосредоточия той или иной социальной роли — социотипа — в образе человека… Каждый социопортрет был наделен разными качествами…

Приоритетные цели моего творчества сегодня — изучение архаичных образов языческой (этнической — Т.

Далее...

Тӗп хуламӑрти Трактор тӑвакансен керменӗнче Ҫӗнӗ ҫула халалланӑ чаплӑ уяв концерчӗ курма тӱр килчӗ. Чӑн та, халӑха савӑнтарас, кӑмӑлне юрас тесе тӑрӑшни куҫкӗретех. Республикӑра ҫеҫ мар, Раҫҫейре те, тӗнче шайӗнче те чӑваш халӑхӗн ятне ҫӱле ҫӗклекен, тӑван халӑхӑн юрри-кӗввине, ташшине ытти халӑхсем хушшинче анлӑ саракан Христофоровсем (ашшӗпе ывӑлӗ Иванпа Иван тата вӗсен ҫывӑх тӑванӗ Вячеслав), Виталий Адюков пултарулӑхне куракансем савӑнса, тӑвӑллӑн алӑ ҫупса кӗтсе илчӗҫ. Стас Владимиров хӑйӗн илӗртӱллӗ сассипе чӗресене хускатса хумхантарчӗ.

Далее...

Из карманного дневника: Чувашская филармония.

9 декабря 2015.. Творческий вечер А.Ф.Бурундукова..

В зале - целая плеяда Батыревских композиторов! Стас Ильин, автор реквиема «Поет убеленный солдат», я знал и писал про его отца. Братья Владимир и Илья из знатного рода Сакмаровых. Медведевы из Сугута - задушевную песню Игоря на слова моего коллеги, педагога Сандора Аксара изумительно складно исполнил брат Николай Ильич, бывший замминистра культуры. Тут Николай Эриванов, которого – боже мой!

Далее...

На 631 километре автомагистрали М-7 на остановке деревни Малый Сундырь в Чувашии, в городище «Чемень карди», 5 декабря 2015 года в течение четырех часов шли жаркие бои между воинами из разных городов России — Пензы (клуб «Святогор»), Уфы (клуб «Медвежий двор»), Кирова («Скогланд»), Нижнего Новгорода («Шторм»), Дзержинска («Черноречье»), Йошкар-Олы («Индрик»), два «Варяга» — из Казани и Ульяновска, две команды «Волжский путь» (Яранск и Йошкар Ола). Принимал гостей Чебоксарский клуб «Дракон морей». Готовясь к встрече зрителей, старосты деревень Малый Сундырь, Салабайкасы, Шубашкаркасы варили кашу и выкатили бочки домашнего пива.

Далее...

Чӑваш Республикин Министрсен Кабинетне янӑ

УҪӐ ҪЫРУ

Хисеплӗ Алла Леонидовна тата Министрсен Кабинечӗн ытти тӳри-шари!

Ку ҫырӑва сирӗн пата ҫырма мана Чӑваш Республикин Министрсен Кабинечӗ «Ирӗклӗх» пӗрлӗхе «Улӑп» палӑк пирки панӑ хурав хистерӗ. Палӑкӑн пӗлтерӗшне тепӗр хут ӗнентерсе тӑмӑп. Сӑмахӗ урӑххи пирки. Чӑвашлӑх ҫинчен.

«Ирӗклӗх» пӗрлӗхӗн хастарӗсем чӑн та лайӑх сӗнӳ панӑ — пирӗн хамӑрӑн тӑрӑхра чӑвашлӑха палӑртакан япаласене вӑйлӑрах аталантарамалла.

Далее...

Чӳк уйӑхӗн 21-мӗшӗнче Шупашкарта Чӑваш халӑх ӑслӑлӑхӗпе ӳнерӗсен академийӗн йӑлана кӗнӗ Ҫулталӑк пухӑвӗ пулса иртет. Кӑҫал ӑна Академи президенчӗн Евгений Ерагинӑн 60 ҫулне халалласа ирттерме йышӑннӑ. Президент биографийӗ ЧНАНИ «Хыпарӗсенче», ытти журналсенче пичетленӗ. Е.Е.Ерагин, тӑлӑх ӳснӗ ача, салтакра пулнӑскер, Ялхуҫалӑх институтӗнче инженера вӗренсе тухрӗ те ялхуҫалӑхӗнче ӗҫлерӗ. Тӑван халӑх ӑс-халне пӗлес килнипе Чӑваш патшалӑх университетӗнче хӗрсе вӗренчӗ, ун хыҫҫӑн шкулта вӑрах тӑрӑшрӗ.

Далее...

Шупашкар районӗнчи Анат Кӗнер вӑтам шкулӗнче кунта халиччен нихҫан та пулман уяв — ачасемпе ашшӗ-амӑшӗсен пӗрлехи «Ӑсталӑх арчисен кунӗ» пулса иртрӗ. Вӑл кун вӗрентекенсемпе вӗренекенсем, кукашшӗ-кукамӑшсем, аслашшӗ-асламӑшсем шкула чӑваш тумӗпе пухӑнчӗҫ. Пурте тӑван чӗлхепе калаҫрӗҫ, пиллерӗҫ, сӑмах каларӗҫ, юрларӗҫ, ташларӗҫ. Уява Шупашкартан пынӑ хӑнасене (Чӑваш наци конгресӗнчен Герольд Никифорова, Вӗрентӳ институтӗнчен Юрий Виноградова, Чӑваш таврапӗлӳҫисен союзӗнчен Сергей Сорокина, «Сувар» фондран Тимӗр Тяпкина тата ыттисене) шкул директорӗ Татьяна Майоровапа вӗренекенсем ҫӑкӑр-тӑварпа кӗтсе илчӗҫ, кашни класс пӗр-пӗринпе ӑмӑртса уйрӑммӑн хатӗрленӗ апат-ҫимӗҫпе сӑйларӗ, тӗрӗ-эрешпе, тум-юм кӑтартӑвӗпе савӑнтарчӗ.

Далее...

Ку кӗҫнерникун, чӳк уйӑхӗн 5-мӗшӗнче, Чӑваш наци музейӗнче Обществӑлла палатӑн ларӑвӗ иртрӗ. Ман унта хутшӑнма тӳр килчӗ. Ку статья — ҫавӑнта илтнӗ шухӑшсем тавра ҫырнӑскер.

Мӗн палӑртас килет? Калаҫакансен ытларахӑш пайӗ (аудиоверсипе, диктофонпа ҫырса илнӗскерпе, кунта паллашма пулать. Юсаман, касман — А.П.) пӗр кун маларах иртнӗ Халӑх пӗрлӗхӗн кунӗ пирки аса илчӗ. Аса илме аса илчӗҫ-ха вӗсем, анчах та хӑйсен калаҫӑвӗнче темшӗн пӗтӗм «утиала» (Василий атте ун пирки каларӗ) хӑйсем ҫине туртрӗҫ.

Далее...