Eniri | Registriĝo | Сайта кӗрсен унпа туллин усӑ курма пулӗ
 +1.3 °C
 

Reklamo

Аçтахар Плотников: Чӑвашьен е Чӑвашстан

Аçтахар Плотников12.05.2016 11:324074 Пурĕ пăхнă

Юхма Мишши хатӗрленӗ «Ылтӑн ҫӳпҫе» кӗнекери статьясемпе малалла паллаштаратпӑр. Аса илтеретпӗр, кӗнекен иккӗмӗш ячӗ — «Чӑваш сӑмахӗсен вӑрттӑнлӑхӗ». Ӑна 1993 ҫулта кӑларнӑ («Вучах» библиотекинче).

 

Кашни ҫӗршывӑн хӑйӗн пӗр сӑмахлӑ ячӗ пур: Франци, Итали, Бельги, Раҫҫей, Украина... Кашни ҫӗршыв ятне унта пурнакан халӑх хӑй чӗлхинчи чи хитре сӑмахпа калать, вӑл чылай чухне ытти халӑхсем калакан сӑмахран уйрӑлса та тӑма пултарать Эрменсем хӑйсен ҫӗршывне — Айастан, ытти халӑхсем Армени теҫҫӗ. Ҫавӑн пекех грузинсем хӑйсен ҫӗршывне — Сакортвели, осетинсем — Ирмстон, литовецсем — Литова теҫҫӗ. Пирӗнпе пӗр тымартан тухнӑ тӳрк-тӗрӗк халӑхӗсенчен чылайӑшӗ хӑйсен ҫӗршывне каланӑ чухне «стан» сӑмах хушаҫҫӗ —Тутарстан, Узбекистан, Казахстан тата ытти те. Анатри чӑвашсем те хамӑр ҫӗршыва Чӑвашстан теҫҫӗ, пӗр хушӑра патӑрьел районӗнче тухса тӑракан «Авангард» хаҫатра та ҫак сӑмаха час-часах усӑ курма тытӑннӑччӗ. Анчах пӑнтӑх самани йӑлипе, ҫӳлтен кӑшкӑрни илтӗнчё: «Кам ирӗк панӑ?? Камран ыйтнӑ? Обкомра капла калама йышӑнман!» Кун ҫумне ӑслах мар историксем, кӗрхи шӑна пек, кӑн-н! пырса ҫыпҫӑнчӗҫ: «Ку вӑл чӑваш чӗлхине тутарлатни пулать!» Пӗр сӑмахпа каласан, «Авангардра» Чӑвашстан тесе калама чарчӗҫ.

Тӗрӗс пулчӗ-и-ха ҫакӑ? Ҫук, тӗрӗс пулмарӗ. Чӑвашстан е стан тени чӗлхере пур, пирӗн чӗлхешӗн пӗрре те ют мар вал. Ака, кирпӗч ҫапнӑ чухне усӑ куракан хатер, ӑна та «стан» теҫҫӗ, вӑл пӗрре те «станок» сӑмахран мар, стан — кирпеч вырӑнӗ, кирпӗч ҫӗршывӗ... Кӗскен каласан, пирӗн чӗлхере стан та, Чӑвашстан та пулмалла. Чӑвашьен — юлашки вӑхӑтра шутласа тунӑ сӑмах, ан тив ку та пултӑр. Эппин, пирӗн ҫӗршыв, чӑваш ҫӗршывӗ — Чӑвашстан та, Чӑвашьен те. Чӑвашстан чӑваш ҫӗршывне пӗтӗмлетсе калани, Чӑвашьен — чӑваш ҫӗршывӗн пӗр пайӗ е чӑвашсем пурӑнакан ҫӗрӗн пӗчӗк пайӗ.

 
Redakcia noto: La publikigo de artikoloj ne signifas, ke la redakcia estraro dividas la opinion de ĝiaj aŭtoroj.

Aldoni novan komenton

Via nomo:
Via komento:
B T U T Titolo1 Titolo2 Titolo3 # X2 X2 Bildo http://
WWW:
ĂăĔĕÇçŸÿ
Всего введено: 0 симв. Лимит: 1200 симв.
Сирĕн чăвашла çырма май паракан сарăм (раскладка) çук пулсан ăна КУНТАН илме пултаратăр.
 

Permesitaj HTML tegoj:

... ... ... ... ...

...

...

...

...
... ...
    1. (Ĉiuj tegoj devas esti skribitaj laŭregule. Se tego bezonas fermon - ĝi devas esti fermita)

Orphus

Ытти чĕлхесем

Reklamafiŝoj

Kalkuloj