Кӑҫалтан чылай ҫӗнӗ саккун вӑя кӗчӗ. Водительсене пырса тивекенни те пур. Вӑрттӑнлӑх мар ӗнтӗ: нумайӑшӗ ҫул-йӗр правилине пӑсать, куншӑн штраф тӳлеме тивет. Е халӗ пур ҫӗрте те тенӗ пекех камерӑсем лартнӑ. Асӑрхаса ӗлкӗрейместӗн-тӗк — штраф тӳле.

Чылайӑшӗ штрафа вӑхӑтра тӳлемест, ҫавна май самай пысӑк сумма пухӑнать. Ӗҫ-пуҫ приставсем таранах ҫитет. Халӗ кӑшт ҫӑмӑлрах. Штрафа 20 кунра тӳлесен унӑн виҫи 50 процент чакать. Ахӑртнех, ку лайӑх витӗм кӳрет, парӑма вӑхӑтра татакансем нумайланнӑ.

Далее...

Повзрослевшей Чувашской народной академии наук и искусств стало тесно среди молодых краеведов, следопытов, библиотекарей, учителей и музееведов. В День краеведения, 26 марта 2016 года, она в спешном порядке ушла из Национальной библиотеки республики в Чувашский государственный институт гуманитарных наук, назначив там свою конференцию вопреки давно запланированному юбилейному XII съезду Союза чувашских краеведов.

Академикам-краеведам пришлось срочно договариваться между собой и распределять, кому и где принимать участие – на краеведческом съезде или в конференции академии…

Президент ЧНАНИ Евгений Ерагин, его заместители Лев Ефимов и Станислав Отрыванов, видимо, решили повторить печальную историю 1923 года с разделением чувашских писателей по партийному принципу.

Далее...

Ҫынсем, ватти те, яшшисем пушшех те, тӗнче тетелӗнче ларма кӑмӑлланине пурте пӗлетпӗр-ха. Пӗрисем унта ӗҫпе кӗреҫҫӗ, теприсем — тус-юлташпа хутшӑнма, виҫҫӗмӗшӗсем — вӑйӑ выляма. Хайхисем халӑха пӑшӑрхантаракан ыйтусене те хускатаҫҫӗ. Акӑ вӗсенчен пӗри. Хальхинче сӑмахӗ тупнӑ япалашӑн укҫа тӳлемеллипе тӳлемелле марри пирки.

Япала, уйрӑмах телефон, ҫухатса курман ҫын та ҫук пулӗ. Ача-пӑчана та иртӗхтеретпӗр те ҫав хатӗрпе, шӑпӑрлансем уйрӑмах тимсӗр. Кун каҫипе сикеҫҫӗ-выляҫҫӗ, ҫӑва шӑтӑкне кӗрсе тухманни кӑна пуль вӗсен!

Далее...

Сборник материалов научно-практической конференции от 12 марта 2015 года под названием «Чувашская орфография: вчера, сегодня, завтра», появившийся через год на стендах библиотек, снова вызвал горечь от низкой научной подготовленности чувашских орфографистов и нечистоплотности членов редколлегии издания Ю.Н. Исаева, Ю.М. Виноградова, А.П. Долговой.

Сборник, минуя науку и логику, верховно судействует и старается дать под дых группе «апологетов старописания», «престарелых дилетантов», «самонадеянных недоучек», у которых «практически нет никакого опыта раздельного написания так называемых сложных слов», «нет ни привычки, ни желания вжиться в новое правописание» и которые «хотят просто ничего не делать».

Далее...

Шупашкарта миҫе ача пахчи? Вӗсен йышӗнче чӑвашлисем пур-и? Ача пахчисене мӗнле ятсем параҫҫӗ? Чӑваш халах сайчӗ ҫак ыйтусене тишкерес терӗ. Пӗтӗмлетӗвӗпе паллашма пултаратӑр.

Чӑваш Енӗн тӗп хулинче шкул ҫулне ҫитмен ачасене ӑс паракан ача пахчисем пурӗ 120 ытла. Хамӑрӑн тишкерӳре уйрӑм ятлисене ҫеҫ пӑхӑпӑр, номерӗ кӑна пулсан сиктерсе хӑварӑпӑр. Ача пахчисене йӗркипе тишкерӗпӗр.

3-мӗш номерли «Маленькая страна» ятлӑ. Чӑвашла вӑл «Пӗчӗк ҫӗршыв» тесе куҫать.

Далее...

Ял халӑхне мӗн пӑшӑрхантарать? Сӗт хакӗ. Ара, тупӑш тумалли тӗп мелсенчен пӗри-ҫке вӑл. Ял ҫынни сӗт сутса та пулин газшӑн, ҫутӑшӑн тӳлемеллех укҫа тӑвать.

Анчах хак ял ҫыннине калаҫтарма пӑрахмасть. Лавккасенче сӗт хакӗ йӳнелни курӑнмасть. Пачах тепӗр май — ӳсет ҫеҫ. Сӗт туянакансен вара хакӗ йӳнелсех пырать. Чылайӑшӗ каланӑ тӑрӑх, хаксем пӗлтӗрхинчен пӗчӗкрех пулнӑ. Ун чухне 20 тенкӗрен иртнӗ, кӑҫал вара — пӗчӗкрех.

ЧР Ял хуҫалӑх министерствин сайтӗнче кӑтартнӑ тӑрӑх, пуш уйӑхӗн 11-мӗшӗ тӗлне чылай районта сӗте 15–16 тенкӗпе пухнӑ.

Далее...

Редакция учебно-методического журнала «Халӑх шкулӗ – Народная школа» готовится к 90-летнему юбилею издания. Начало юбилейным мероприятиям уже положено: 18 марта 2016 года в Чувашском республиканском институте образования (ЧРИО) прошел круглый стол по теме «Педагогический журнал: история, современность и перспективы».

Перед гостями выступили ректор ЧРИО Сергей Савин, заведующий отделом и ведущий научный сотрудник ЧРИО Ирина Степанова и Юрий Виноградов, главный редактор журнала Альбина Волкова и другие сотрудники.

Далее...

Кӑҫалхи пек япӑх ҫулсем тахҫанах пулман. Ҫуркунне юр кайнӑ май асфальт та ирӗлме пуҫларӗ. Пур тӑрӑхра та тенӗ пекех ҫулсем шӑтӑк-путӑклӑ. Тем пысӑкӑшех вӗсем. Вӗсене пула аварисем те пулаҫҫӗ.

Халӗ республикӑра ҫулсене юсас ӗҫ хӗрсех пырать. Бригадӑсем шӑтӑксене саплаҫҫӗ. Чӑннипе, кашни ҫуркуннех шӑтӑк-ҫурӑксене хуплама тивет. Ку ӳкерчӗке кашни ҫулах куратпӑр-ҫке. Ҫӗнӗ ҫул хута яраҫҫӗ кӑна — тепӗр ҫул юсама тухаҫҫӗ. Мӗнпе ҫыхӑннӑ ку? Ҫулсен пахалӑхӗпе мар-и? «Раҫҫейре икӗ ҫивӗч ыйту: ухмахсем тата ҫулсем», — тени ахальтен мар пуль.

Далее...

Ӗнтӗ "чӑваш" сӑмахӑн этимологийӗ пирки тем те калаҫаҫҫӗ. Хӑшпӗр айвансен шучӗпе, чӑнлӑха тупас тесен версисен шутне вышкайсӑррӑн ӳстерсе пымалла имӗш. Версисем мӗн чухлӗ нумайрах, чӑнлӑха тупас шанчӑк та ҫавна май ӳссе пырать текелеҫҫӗ. Паллах, кунашкал каланисем пачах та тӗрӗс мар. Чӑваш халӑх канашлӑвӗнче пуҫланнӑ ҫӗнӗ анкӑ-минкӗлӗхе пӳрнепе тӗллесе кӑтартам ҫак каҫӑпа.

Тӗрӗссипе вара хайхи версисене шелсӗррӗн, хурт-кӑпшанкӑна хӳтернӗ пек, пӗтерсе пырас пулать.

Далее...

Алра дневник тытса ларатӑп,

Аса илсе шкул вӑхӑтне.

Тетрадьсем уҫса пӑхатӑп,

Епле эп хам вӗреннине.

Вун ҫул та иртрӗ унтанпа,

Ҫавах асра ҫав самантсем.

Утаттӑм аслӑ урампа,

Кӗтеҫҫӗ-ҫке учительсем.

Тӑхӑрвун тваттӑмӗщ ҫулта

Лартӑм парта хушшине.

Ӑс-тӑн пуҫтартӑм эп шкулта-

Ҫырма вӗрентрӗҫ хут ҫине.

Калас килет тав сӑмахне ,

Манӑн сире учительсем.

Ал парӑттаӑ кашнине

Тунӑшӑн пиртен ҫынсем.

Манаймӑп эпӗ нихӑҫан та

Пӗрремӗш класс ертӳҫине.

Пулнӑ Аркадьевна Анна,

Маншӑн иккӗмӗш анне.

Далее...