Электронлă вулавăш

Вĕсен пурнăçĕнчи пĕрремĕш тĕл пулу вĕçленчĕ. Тепĕр эрнерен Шоухди нимĕç транспорчĕсене путаракан çар карапĕ çине таврăнчĕ. Вăрçă хыççăн Англие юлса университетра вĕренме тытăнчĕ, анчах 1948 çулта унăн вĕренме пăрахса Палестинăра Израиле хирĕç çапăçма тиврĕ. Йывăр вăхăтсенче вăл темиçе хут та çамрăк лейтенанта аса илчĕ, унăн пултарулăхĕ çинчен салтаксемпе офицерсене каласа кăтартрĕ, вĕсене çар ĕçне юратма вĕрентрĕ.

 

* * *

Хăна çурчĕ вырнаçнă урамра полицейскисем йышлăччĕ. Çурт хуçин пӳлĕмĕнчен вĕсене хирĕç полици генералĕ йăраланса тухрĕ. Арбуз пек çаврака пичĕ çинчи тар пĕрчисене тутăрпа шăлса типĕтнĕ хыççăн çемçешке аллине хăнисем енне тăсрĕ, пĕчĕк куçĕсене хĕссе куланçи турĕ, тачка тутине чаплаттарса уçрĕ те йăпăлти сасăпа пӳлĕме кĕме чĕнчĕ.

— Вĕлернĕ специалист ăçта? — ыйтрĕ Шоухди çиллине пытармасăр.

— Кĕрĕр, тархасшăн, — сĕнчĕ полици пуçлăхĕ. Пӳлĕмре вĕсене хăна çурчĕн хуçи, пĕр хĕрĕхсенчен иртнĕ арçын, Шоухди пек яштакаскер, капăр сĕтел хушшинчен вăр-вар тухса ларма сĕнчĕ, çирĕп сасăпа çапла каларĕ:

— Каçарăр, хаклă министр господинпа полковник господин. Манăн тарçă йăнăшнă. Чăн та, çак çуртра вырăс специалисчĕ пурăннă, анчах темиçе кун каялла вăл кунтан тухса кайнă. Çакăн çинчен тарçă пĕлмен, çавăнпа та çурта хураллакан полицейские Волин господина вĕлернĕ тесе пĕлтернĕ.

Шоухдин урисем лĕштĕрех кайрĕç, анчах вăл хăйĕн кăмăл хусканăвне никама та кăтартмарĕ. Пӳлĕмри çынсем пурте шăп тăчĕç, министр мĕн каласса кĕтрĕç.

— Вилесене ăçта леçрĕр? — илтĕнчĕ унăн лăпкă сасси.

— Халлĕхе килкартинче. «Васкавлă пулăшу» машининче выртаççĕ.

— Кăтартăр, тархасшăн.

— Кайрăмăр, — сĕнчĕ полици офицерĕ.

 

* * *

Вилнĕ çын чăн та Волин пулманнине хăй куçĕпе курса ĕненнĕ хыççăн Шоухди кăнтăрти трактор заводне, Махмуд патне, шăнкăравларĕ, Волин инженера тупса хăйĕнпе çыхăнтарма ыйтрĕ.

— Волин? — илтĕнчĕ Махмудăн тĕлĕннĕ сасси. — Вăл вилнĕ тесе пĕлтерчĕç.

— Кам?

— Манăн арăм, Ангелика.

— Пире йăнăш пĕлтернĕ. Хăна çуртĕнче Бельги çыннине вĕлернĕ. Эпĕ хам куçпа куртăм. Анчах Волин господин ăçта? Вăл кăнтăрта пулма кирлĕ.

— Римали генералпа Волин господин ĕнер тĕп хулана тухса кайнă.

— Ĕнер?

— Çапла. Ĕнер.

— Апла малалла итле. Паян каç енне сан пата хăрушсăрлăх офицерĕсене ярăп. Вĕсемпе пĕрле заводри специалистсен хуралне вăйлатăр. Кашни çыншăн явап тытатăн.

— Ăнланатăп, анчах Волин господин ăçта?

— Вăл, эсĕ калашле, Римали генералпа пĕрле пулма кирлĕ, анчах ăна шырамалла, унăн йĕрĕ çине ӳкмелле: инкек таврашĕ сиксе тухасран шикленетĕп.

— Мĕншĕн апла, Шоухди господин? Лару-тăру чиперех пулĕ те? — чăтаймасăр ыйтрĕ Махмуд аллипе хытă çӳçне сăтăрса.

— Чиперех, анчах ялан сыхă пулмалла. Çакна, хаклă тусăм, нихăçан та ан ман. Завода хураллакан çар чаçĕсене тĕрĕслесех тăр.

— Юрать. Тавтапуç асăрхаттарнăшăн.

— Эпĕ президент патне васкатăп, çавăнпа та манпа калаçса пĕтерсен тӳрех губернатор патне шăнкăравласа Волина туп. Санран ырă хыпар кĕтетĕп, — вĕçлерĕ сăмахне министр.

 

Кĕтмен утăм

Самолет реактивлă двигателĕсене хыттăн кĕрлеттерсе тинĕс çийĕн вĕçрĕ. Аялта ăна хирĕç кăтра пĕлĕтсем шурĕç. Вăхăт-вăхăтпа вĕсем капланса пысăк шурă тусем пек курăнчĕç, тӳпенелле кармашрĕç. Çак вăхăтра иллюминатора тĕтре хупларĕ.

Софи, çакăн пек илеме курманскер, куçĕпе кантăк çумне çыпăçрĕ, канăç паман шухăшран вăхăтлăха хăтăлчĕ.

— Пушхир. Каллех хăйăр пуçланчĕ, — терĕ вăл Ангелика еннелле çаврăнса.

— Апла кĕç çитетпĕр те, — хуравларĕ лешĕ кăмăлсăррăн вăрăм сигаретне тарăннăн ĕмсе.

Софи хирĕç чĕнмерĕ.

Икĕ хĕрарăм пĕр-пĕрне чылайранпа пĕлеççĕ, çавăнпа та вĕсем хушшинче нимĕнле вăрттăнлăх та çук. Пулни-иртнине пытармаççĕ, йывăр самантра нăйкăшса çӳремеççĕ. Тата вĕсене тепĕр япала пĕрлештерет: акăлчан хĕрарăмĕ тăван утравĕшĕн тунсăхлать пулсан, араб хĕрарăмĕн асĕнчен мĕскĕн Палестина халăхĕн нуши тухмасть. Фарук тĕлĕнмелле ырă хыпар — хăй Иерусалимри чаплă клиникăра ĕçлеме тытăннине тата ăна мусульман тĕнчин тĕп хулине пурăнма чĕннине пĕлтерсен Софи тӳрех инкĕшне хăйпе пĕрле пыма ыйтрĕ.

— Эсĕ йывăр çын. Сана инçете çӳреме юрамасть, — ӳкĕте кĕртме хăтланчĕ упăшки, анчах арăмĕ унăн сăмахне хăлхине чикме шутламарĕ те.

— Софи унта пурпĕрех пĕччен каймĕ, çавăнпа та ача çураличчен Фарука пулăшмалла. Эпĕ каймасан — кам кайĕ? Эсĕ-и?

— Ман пирки калаçни усăсăр.

— Мĕншĕн тăван йăмăкна пулăшма пултараймастăн?

—Мана Израиль влаçĕсем хăйсен çĕршывне кĕртмесен те пултараççĕ.

— Акăлчан хĕрарăмне вĕсем вунă хут аванрах кетсе илĕç. Килĕшетĕн-и манпа?

— Паллах!, — терĕ Махмуд, вара арăмĕпе тавлашма пăрахрĕ, ăна çула хатĕрленмешкĕн пулăшма тытăнчĕ...

Самолет шасси ураписене кăларма тытăнсан Ангелика хер пултăрĕ еннелле çаврăнчĕ, кăвак чĕрĕ куçĕсемпе ăна ăшшăн пăхса кĕскен каларĕ:

— Çитрĕмĕр «çылăхсăр çĕр» çине.

— Çитрĕмĕр, — йăлтăртатса çиçрĕç Софин шăрçа пек илемлĕ хура куçĕсем.

 

* * *

Хильда Çывăх Хĕвелтухăçĕнчен таврăнсан Копфе вăрттăн виллăран хваттере пурăнма куçрĕ. Кашни кун ĕç хыççăн чаплă клуĕсемпе магазинсене, тĕл пулу е паллашу каçĕсене çӳрерĕ. Паллах, тăшмансем хушшинче пурăнма йывăр пулчĕ, анчах çак тапхăра вăл чăтăмлăн тӳссе ирттерчĕ. Арăмĕ ăна Юргансен-Кĕçĕнни патне хăнана илсе кайрĕ, туслаштарса ячĕ.

— Шеф манăн сĕнӳпе килĕшмерĕ. Санран пулăшу ыйтатăп, — терĕ чылаях хĕрĕнкĕ Юргансен пĕррехинче.

— Ку çĕршывра санран хаклă тус çук, çавăнпа та пулăшма хатĕр, — терĕ Копфе нимĕçе юнашар пӳлĕме тухма сĕнсе.

— Тен, ыран сунара вĕçтерер?

— Хильда пĕччен ниçта та ямасть.

— О-о! Отто! Вăл чăн та сан çумна сухăр пек çыпăçнă! Ха-ха! — аллипе Копфене чĕркуççинчен çапрĕ çĕнĕ фашист. — Мана хирĕç нимĕнле хĕрарăм та çĕкленмен-ха хальлĕхе! Эпĕ ăна санран хăйпăтса илме пултаратăп.

— Эпĕ кĕвĕçетĕп, — сиввĕн пăхрĕ антифашист.

— Сан пек юлташа кӳрентерме юрамасть! Кайрăмăр! — Юргансен пӳлĕмрен тухрĕ те ансăр коридортан сарлака верандăна кĕчĕ, анчах унта çамрăк хĕрарăмпа арçын меллĕн вырнаçса ларнине асăрхарĕ те пĕрремĕш хута анчĕ.

— Ачасен пӳлĕмĕнче никам та çук. Вĕсем садра, — савăнăçлăн уçрĕ вăл алăка, çутта чĕртсе хăнине шахмат сĕтелĕ умĕнчи пушă пукан çине кăтартрĕ, çутта сӳнтерчĕ.

— Ларăр, тархасшăн.

— Тавтапуç. Кун пек конспирацие, ман шутпа, Юргансен господин кăна пултарать.

— Копфе те манран юлмасть, — шăл витĕр сăрхăнчĕç сăмахсем.

— Э-э, юлташăм! Кунти çĕр çине ура ярса пуссанах эпĕ пултаруллă офицер аллине лекнине туйса илтĕм, — кĕвĕçӳ сăмахĕсене илтмĕш пулса ырлама пуçларĕ антифашист. Вăл чылаях сыпнă тăшманăн чĕлхине салтма, унăн шухăш-кăмăлне лайăхрах пĕлме ĕмĕтленчĕ. Çавăнпа та Хильда Çывăх Хĕвелтухăçĕнчен киличчен хăйне вăрттăн виллăра тытнă пирки тĕртсе илме шутланăччĕ, анчах шăп та кирлĕ вăхăтра хăйне хăй чарчĕ, курăнман ĕçре лăпкă пулма, нихçан та васкама юраманнине аса илчĕ.

— Эсĕ чее, Копфе господин. Пулăшасшăн мар, çавăнпа ман çинчен ун-кун перкелешетĕн. Шеф вара сана манран ытларах хаклать. Эпĕ те çапла шутлатăп...

— Ман пирки сăмах çавăрттарма тытăнатăн, — чарчĕ ăна Копфе пукан çине çирĕпрех ларса. — Эпир кунта ĕç çинчен калаçма килтĕмĕр. Çапла-и?

— Çапла, — сăмаха виçсе каларĕ Юргансен хăйне хирĕç ларакана тĕттĕмре те тимлĕн сăнама, унăн кашни хусканăвĕнче мĕн те пулин тупма тăрăшса. — Ĕнер шеф кирек мĕнле майпа, анчах хĕл лариччен Крысин академик хуçалăхĕнче шанчăклă, хамăра парăнса ĕçлекен çын тупма хушрĕ. Вăл Амиров тутара Раççее вăрттăн яма шутлать, анчах эпĕ ăна шанмастăп.

— Шанмастăн?

— Çапла. Шанмастăп.

— Апла мĕншĕн шефа ун çинчен пĕлтермерĕн? Мĕншĕн мана çак хăрушă япалапа çыхăнтаратăн?! — хыттăн ыйтрĕ антифашист, нимĕç çакăн пек утăм тăвасса кĕтменскер.

— Чим. Ан вĕрилен. Ытла хĕрме сăлтавĕ çук. Эпĕ шанманни ниме те пĕлтермест, мĕншĕн тесен мĕн çамрăкран Раççейри вак халăхсене килĕштерместĕп. Тĕрĕсрех каласан, кураймастăп та.

— Хамăра критиклетĕн. Тутар — пирĕн кандидат. Калăпăр, вăл тĕпчев институтне кĕреймесен?

— Эпĕ çакна шефран пытарма шутламастăп, çавăнпа та задание пурнăçлама иккĕмĕш вариант кирлĕ, — кнопка çине пусрĕ те Юргансен — пӳлĕмре куçа шартаракан çутă ялкăшса илчĕ.

— Тĕрĕс, — терĕ Копфе аллипе куçне хӳгĕлесе.

— Анчах ăна, тутар ханне, Раççее иксĕмĕрех мухтаса ятăмăр мар-и? Ăна хурлани — кĕтмен япала.

— Ман шутпа, шеф сана хĕртмĕ, çавăнпа эсĕ иккĕмĕш вариант çинчен аса илме ан ман.

— Анчах ун валли пирĕн хатĕр çын çук.

— Пур.

— Кам? Чернейко-и? Ăна масар çинче шăммисене кантарма вăхăт.

— Дора.

— Дора?! — тĕлĕнсе ура çине тăчĕ Отто. — Каçарăр, Юргансен господин, анчах хĕрарăма ку ĕçе хутшăнтарма юрамасть. Кĕтмен япала ку.

— Эсĕ ăна пĕлместĕн. Çамрăк чухне унран лайăх агент пулман. Çав шанчăксăр тутарпа, Амировпа, çыхăннă пирки пăсăлчĕ.

— Каллех тутар, — нимĕçе юлташла икĕ аллипе те хулпуççинчен тытрĕ Копфе. — Тен, вĕсем иккĕшĕ те совет агенчĕсем? Мĕншĕн Амиров çаплах таврăнмасть? Тен, ăна арестленĕ?

— Çавăнпа та иккĕмĕш вариант хатĕрлеме шутлатăп. Эсĕ шефа сăлтавне урăхла кала-ха, тархасшăн, — тинех Юргансен хăй шухăшне пĕлтерчĕ те алăк еннелле çаврăнчĕ. Антифашист та ун хыççăн коридора тухрĕ. Тулта, йывăçсем хушшинче, уçă сывлăшпа чун килениччен сывласа илнĕ хыççăн шавлă пӳлĕме таврăнчĕ, анчах хăнара ытти чухнехи пек вăрах лармарĕ, Хильдăна киле кайма васкатрĕ, мĕншĕн тесен ăна халĕ пĕртен-пĕр ыйту — тăшманăн кĕтмен утăмĕ — канăç памарĕ.

 

* * *

— Йĕкĕреш, — савăнăçлăн пĕлтерчĕ те Ангелика пуçне минтер çине хучĕ, хăйпе юнашар тапăлтатса выртакан пĕчĕк пепкене упăшкине тыттарчĕ. — Ку — хĕрача, тепри — ывăл.

— Маттур! Саламлатăп! — Махмуд пĕр аллипе арăмĕн сарă çӳçне ачашларĕ, тепринпе ачине йăтрĕ, ăна сăмса вĕçĕпе кăшт тĕкĕннĕ хыççăн вырăн çине хучĕ, ывăлне тытрĕ.