Электронлă вулавăш

Маша вăранчĕ те те яланхи йăлипе чӳрече каррине сирсе урамалла тинкерчĕ. Пĕр чӳречере те çутă асăрхамарĕ вăл. Аякра-аякра, хĕвел тухăçĕнче, ерипен-ерипен çĕнĕ кун вăранать. Упăшкипе икĕ ывăлĕ лăпкăн çывăраççĕ. Кĕçĕнни ачашшăн кулкаласа илет. Ырă тĕлĕк курать пулас. Мĕнле лаша пуласси тихаран паллă теççĕ. Питĕ ырă кăмăллă Петюк. Нихăçан та кĕçĕн ывăлĕ тӳрккес пулнине асăрхаман Маша.

Хĕрарăм ирхи апат хатĕрлеме пуçларĕ. Çĕр улми шуратса турарĕ. Чăх ашне çуса вакларĕ. Çĕр улмипе аша, кишĕрпе сухана веçех пĕрле чугун савăта ячĕ. Газ çулăмне кăшт чакарчĕ те урама тухрĕ.

Тĕлĕнмелле лăпкă ир. Лĕм çил те çук. Маша хусканусем тума пуçларĕ. Юратать вăл çĕнĕ куна зарядкăран пуçлама. Акă ирсерен пĕрле чупакан вырăс хĕрарăмĕн сасси илтĕнчĕ:

— Чее, чее, Маша! Манран хитререх кĕлеткеллĕ пуласшăн.

— Сан пек хитре кĕлеткеллĕ пуласси иртрĕ пуль ман. Кĕлеткӳ — авалахи грексен тăмран ăсталанă савăчĕ пек. Чăн-чăн амфора. Сăн-питӳнтен хăть икона çыр.

— Мухта-мухта! Кĕлетке — амфора, сăн-пит — Таса Турă Амăшĕн. Пĕр-пĕр курава анчах вырнаçтармалла пуль, — йӳçенчĕклĕн кулчĕ Ирина. — Мĕн усси ман кĕлеткепе сăн-питрен? Санăн ав икĕ тĕрекӳ, икĕ çутă çăлтăру пурнăçна çутатаççĕ. — Хĕрарăм пĕр вăхăт шăпланса тухăçа тинкерчĕ. Унтан ассăн сывласа илчĕ те малалла калаçрĕ: — Хамах айăплă. Çамрăк чухне ирĕклĕрех пурнăçпа пурăнас килетчĕ. Упăшкапа пĕрлешнĕ чухне эпир студентсемччĕ. Йывăрлăхран хăрарăмăр пулас. Çие юлсан хырăмран тасалма шутларăм. Упăшка та хирĕç пулмарĕ. Ах, анчах! Тăр ухмахсем пулнă мар-и! — кăшкăрнă пекех каларĕ Ирина пырне капланса килнĕ ыратăвне куççуль витĕр çăтса. Хĕрарăм шăпланчĕ те яланхи çулпа малалла чупса кайрĕ. Маша та унран юлмарĕ.

Малтанах вĕсем вунă-вун икĕ хĕрарăм пĕрле чупатчĕç. Вăхăт иртнĕçем иккĕн çеç юлчĕç. «Ак курса тăр, пурте пăрахаççĕ. Эсĕ пĕчченех юлатăн çухрăмсене шутлама», — ытарлăн кулса каланăччĕ Машăна упăшки.

Тĕрĕсех пулчĕç Миша сăмахĕсем. Пĕлет арçын арăмĕн çирĕп кăмăлне. Вăл лартнă тĕллеврен пăрăнни сайра пулнă.

Акă хĕрарăмсем аслă çул çине тухрĕç. Хальлĕхе унта машинăсем ĕрĕхтермеççĕ-ха.

— Побежали дуры-лошади! — илтĕнчĕ хыçра урмăшнă сасă.

Нимĕн те шарламарĕç чупакансем. Ку — ирпе ирех мухмăр чĕртмелли шырама тухнă вырăс хĕрарăмĕ пулчĕ. Эх, çав эрех! Мĕн чул çын сывлăхне пĕтермест-ши? Мĕнчул пурнăçа аркатмасть-ши? Çак хĕрарăм та çурт-йĕрсĕр тăрса юлчĕ. Малтан виçĕ пӳлĕмлĕ хваттерне пĕр пӳлĕмлипе улăштарчĕ. Хушса панă укçине самантрах салатса ячĕç вĕсем. Икĕ хĕрĕ те амăшĕ çулĕпех пыраççĕ. Пĕр вырăнта тĕпленсе ĕçлени çук. Пирус паккаççĕ, эрех лĕрккеççĕ. Халь кафесем çĕрĕпех ĕçлеççĕ-çке. Янттине юратаканскерсем унтан тухма та пĕлмеççĕ. Нумаях пулмасть пĕр пӳлĕмлĕ хваттерне те сутса ячĕç вĕсем, пĕр хăйсем пекех ĕçекен пĕччен арçын патне пурăнма куçрĕç. «Турă каçартăрах. Çынсем çинчен ырă мар шухăшлани те пархатарлă мар», — чупнă май пăшăлтатрĕ Маша.

Ахăр самана çитрĕ пулас. Çамрăксем хушшинче ырă тĕллевсемпе малалла ăнтăлакансем сахалланса пыраççĕ. Телевидени те, хаçат-журнал та пĕр саслăн ирĕклĕ пурнăçа мухтаççĕ, пуянсене, намăссăрлăха, киревсĕрлĕхе иртен пуçласа тепĕр ирччен рекламăлаççĕ. Çынна вĕлерни, çаратни, проституци, наркомани кино-спектакльте тĕп сăнара çаврăнчĕç. Ĕç çынни, тирпейлĕ, çынлăхне çухатман халăх пурнăçра çук пекех. Ав пĕрне ĕнер телевизорпа кăтартрĕç. Вăл, «перестройка» текен тапхăрта влаç тытăмĕнче ĕçленĕскер, ял халăхĕ çинчен йĕрĕнсе те йĕкĕлтесе калаçрĕ.

«Халĕ пуласлăх нимле дядя Ваççăран та килмест. Саккунсем вĕсем ĕç çыннисем валли. Вĕсем пăхăнччăр саккунсене», — паврарĕ хайхискер хайĕн сысна сăмси евĕр хулăн тутине елпĕрсе, шакла пуçне пуклак пӳрнисемпе сăтăркаласа. Кам çăкăрне çисе пурăнать-ши çав çын?!

Киле çаврăнса çитнĕ çĕре упăшкипе ачисем вăранса çăвăнма ĕлкĕрнĕччĕ ĕнтĕ. Апат та хатĕр.

— Ну, мĕнле хыпарсем таврара? — ытарлăн йăл кулчĕ упăшки Машăн йĕпеннĕ мулаххайĕпе перчеткийĕсене илсе хунă май.

— Хыпарсем итлесе çӳремерĕмĕр эпир. Ӳсĕр Дашăсăр пуçне никамах та тĕл пулмарăмăр.

— Васкăр, васкăр, пепкемсем. Пирĕн те ĕçе васкамалла, — асăрхаттарчĕ çав вăхăтрах ашшĕ ывăлĕсене. — Петюка садике ăсатăп, Ваççука — шкула.

— Эп çимесĕр каймастăп, — васкаса кĕрсе ларчĕ сĕтел хушшине Петюк. Вăл хурлăхан варенийĕ тултарнă савăта хăй патнелле туртрĕ те пысăк кашăкпа ăсса илчĕ. — Витаминсем çимелле малтан, — васка-васка хыпрĕ хайхи çăра, техĕмлĕ варение.

— Кам выçă варла варени çиет тет? — пырса тĕкрĕ çурăмĕнчен пиччĕшĕ.

— Кам, кам? Эпĕ. Мана садикре кам çавăн чухлĕ варени парать тет. Хыт кукарсем унта. Пылак нумай çимелле маррине асăрхаттарсах тăраççĕ.

— Тĕрĕсех калаççĕ, — кулчĕ амăшĕ. — Варени çинипех пысăк пулаймăн. Кăштах та пулин яшка çи.

— Яшкине Ваççук çитĕр. Вăл икĕ çул аслăрах. Хăй пурпĕрех манран пĕр пӳрне чухлĕ çех пысăкрах.

Ним те шарламарĕ пиччĕшĕ, васка-васка апатланчĕ те шкула пуçтарăнма пуçларĕ.

— Мана илме Ваççук та, анне те ан пырăр паян, — асăрхаттарчĕ кĕçĕн ывăлĕ кĕрĕкне тăхăннă май. Хăй ниепле те сылтăм çаннине лекеймест. — Мана илме атте пытăр. Атте, пулăш-ха мана.

Ваççук Петюка пулăшма васкарĕ.

— Кай-ха кунтан. Ялан хăвна асли пек кăтартма ан тăрăш, — тĕртсе ячĕ вăл пиччĕшне. — Атте, мана илме пырасси çинчен ан ман. Санăн уроксем хатĕрлеме те васкамалла мар, апат пĕçересси те çук. Тăраничченех сăрт çинчен ярăнăп.

— Юрать, командир! — çупăрларĕ ашшĕ. Пурте кула-кула тухса кайрĕç. Яланах çапла.

Çемйине ăсатса ярать те Маша пĕр кана диван çинче ларать. Унтан салтак пек сиксе тăрса кил-çурта тирпей кĕртме васкать. Ĕç вырăнĕ инçех мар унăн. Ик çĕр метр чухлĕ çеç утмалла. Пĕр кантурта шут ĕçĕнче тăрăшать хĕрарăм. Çамрăкран хăнăхнă йăлине çирĕп тытса пырать.

«Ĕç вырăнĕ ĕç кунĕ пуçланиччен вунă-вун пилĕк минут маларах хатĕр пулмалла», — асăрхаттарнăччĕ ăна ĕç биографийĕ пуçланас умĕн практика ертӳçи. Çакна лайăх астуса юлчĕ çивĕч ăслă, пур ырă хушăва та тимлекен хĕр.

Паян та ĕçе пуринчен малтан çитрĕ.

 

* * *

Çулталăк пуçламăшĕ. Пуç çĕклеми тăрăшать Маша. Бухгалтер ĕçне те, кассир тивĕçне те туса пыма тивет унăн. Отчетсене вăхăтра туса парайманнипе ĕç укçине те палăртнă кун параймарĕç. Тĕп бухгалтер патне тăруках пырса текĕнеймĕн. Сайра пулать ун кăмăлĕ ырă. Питĕ сăрхăнтарса кăларать вăл кашни пуса алли витĕр. Калăн, çынсене ĕç укçине хăй шутĕнчен тӳлет.

Пĕррехинче пĕр хĕрарăм тӳсеймесĕр каласа хучĕ:

— Лидия Михайловна, эсир хăвăрăн вун пилĕк пин тенкĕ ĕç укçине сахал тесе шутлатăр, пирĕн икĕ пин тенкĕ те нумай пек туйăнать сире. Ытларах тытăнса тăтăр пулас кунта. Эсир ĕçлесе пăхман организаци çукпа пĕрех салара.

Черетре тăракан халăх кĕр-р кĕрлесе кайрĕ. Тахăшĕ чăхлатса кулни илтĕнчĕ.

— Маттур! — мухтарĕ пĕр çулланнă арçын. — Ан хăра, сана вăл нимĕн те тăваймасть. Икĕ пин тенкĕшĕн ун хыçĕнчен тасатакансем сайра пулаççĕ.

— Ăçта кайса кĕрĕн? Вĕренмен çынна кам сума сăвать, — тавăрчĕ хĕрарăм алне сулса.

Ĕçлекенсен кăмăлсăрлăхне ытларах Машăн тӳсме тивет. Вăхăт-вăхăт çилли те капланса килет унăн. «Укçа çук. Михĕпех киле илсе кайрăм», — тесе лаплаттарса хурас килет, анчах та хăйне тытса чарать. Кăра çиллине кăтартса ăçтан ĕç кăларайăн? Халăх хăй ĕçлесе илнĕ, хăйне тивĕçекен укçа-тенке ыйтать. Кашнийĕнех çемье, ача-пăча. Хаксем те, коммуналлă тӳлевсем те куç хупса иличчен çӳлелле хăпарса каяççĕ.

— Мария Ивановна, паян ĕç укçи илеетпĕр-ши? — илтĕнчĕ хыçра хăюсăр сасă.

Вахтер пулса ĕçлекен Маюк аппа иккен. Çынна шанса пăхаççĕ куçĕсем. Аллисем типсе куштăрканă. Пичĕ пĕркеленчĕксемпе витĕннĕ. Чиксе ыратса кайрĕ çамрăк бухгалтер чĕри. Пĕлет Маша çак йăваш, хăй ĕçне чун-чĕререн пурнăçлакан хĕрарăм икĕ ачине пĕччен пăхса ӳстернине. Пилĕк çул каялла упăшки пурнăçран вăхăтсăр уйрăлса кайрĕ. Хĕрĕ кăçал университета вĕренме кĕчĕ. Ылтăн медале тивĕçнĕскер хăй пĕлĕвне экзаменра та çирĕплетнĕ теççĕ. Турă шеллерĕ пуль мĕскĕн çемьене. Ывăлĕ шкулта «пиллĕксемпе» çеç вĕренет, амăшне кил-çуртра нумай пулăшать. Çуртра арçын пулмасан та выльăх-чĕрлĕх тытаççĕ.

— Кассăра кăштах укçа пур. Сире ĕç укçипе тивĕçтерме çитет, — сăпайлăн сăмах хушрĕ Маша, хăй çавăнтах шутларĕ: «Юлашки укçана паратăп-çке. Пуçлăхпа тĕп бухгалтертан лекмĕ-ши? Пуçлăхĕ ырăскер-ха, ăнланакан çын. Леш эсремечĕ вара тимĕр тылă пекех тылласа пăрахма пултарать. Хăйĕн çемйи çук та, çын нушине ăнланма тăрăшмасть вăл. Ĕç вырăнĕнчен хăпма васкамасть. Жандарм пекех сăнаса тăрать бухгалтери ĕçченĕсене».

— Эй, Турă пулăштăрах, йăмăкăм, сана. Мĕнпе ăсатнă пулăттăм-ши ыран хĕрĕме? Хĕллехи каникултаччĕ-ха вăл, — пуплерĕ хĕрарăм укçине майласа чикнĕ май.

— Лайăхах вĕçлерĕ пуль семестра?

— Лайăхах, лайăхах. Турă пăрахмасть пире, тăлăхсене. «Пиллĕк» паллăпа анчах вĕренет хĕрĕм. Ӳстерсе тӳлекен стипенди илет.

Тав тăва-тăва тухса кайрĕ Маюк аппа. Машăн чĕри каллех чиксе ыратрĕ. Хăйĕн ачалăхĕ куç умне тухса тăчĕ.

...Çуллахи лăпкă кун. Пӳртре те, пăлтăрта та, урамра та лăк тулли халăх. Пысăк пӳлĕм варринче —икĕ пукан çине вырнаçтарнă пысăк тупăк. Тупăкра хăнана кайма тумланнă пек ашшĕ выртать. Пĕчĕк хĕр ача тĕлĕнсе пăхать ун çине. Ма унта кĕрсе выртнă-ха ашшĕ? Ун çумĕнче пукан çинче амăшĕ ларать. Вăл хура кĕпепе. Хура тутăр çыхнă. Пĕрмай ĕсĕклет хăй.

— Атте! Атте! Тăр! Эсир хăнана кайма пуçтарăннă-и аннепе? Анне, эсĕ мĕншĕн макăратăн? Атте, тăр тетĕп! Эпĕ те пыратăп сирĕнпе пĕрле!

Амăшĕ пуçне çĕклерĕ, тĕлĕннĕ пек унта-кунта пăхкаларĕ. Унтан пĕчĕк хĕрне ыталаса илчĕ те тата хытăрах макăрма пуçларĕ. Кĕтесе тĕршĕннĕ аппăшĕпе пиччĕшĕ амăшĕ патне ыткăнчĕç, ăна ыталаса ӳлесе макăрчĕç. Çакна курса пĕтĕм халăх макăрма пуçларĕ.

— Çук текех сирĕн аçăр, çук. Паянтан вăл пирĕнтен яланлăхах уйрăлса каятъ, — ĕсĕклерĕ амăшĕ.

— Ăçта каять? Ма каять? Ма эпир каймастпăр унпа?

— Вăл хăй ялне пурăнма куçать. Турă ялне, — ăнлантарчĕ ватă кинемей, кӳршĕри карчăк...

Çапла Машăна тата унăн аппăшĕпе пиччĕшне амăшĕ пĕчченех пăхса ӳстерчĕ, пурнăç çулĕ çине тăратрĕ. Пурте аслă пĕлӳ илчĕç ачисем.

Кĕсье телефонĕ сас пачĕ. Чĕмпĕрте пурăнакан аппăшĕ шăнкăравлать иккен. Хăнана чĕнет.

— Саша салтакран курма килчĕ. Лайăх енĕпе палăрнăшăн черетсĕр отпуска янă ăна, — савăнса пĕлтерчĕ тăванĕ.

— Пыратпăрах. Пурте пыратпăр Сашăна курма, — тараватлăн килĕшрĕ йăмăкĕ. «Ну Петюкпа Ваççук савăнаççĕ ĕнтĕ. Саша вĕсемшĕн чăн-чăн кумир-çке».

Ĕçрен питĕ хавхаланса таврăнчĕ хĕрарăм. Подъезд умĕнче ăна упăшкипе кĕçĕн ывăлĕ кĕтсе илчĕç. Петюк шур упа пекех. Калăн, пӳрт умĕнчи юра веçех хăй çине купаланă.

— Шăнса пăсăлатăн-иç, — хыпăнса ӳкрĕ амăшĕ. — Атьăр хăвăртрах киле.

— Чим-ха. Кăштах тасатам-ха çак упа çурине, — кулать ашшĕ.

— Аптрамасть, атте! Эс хăв та пĕртте манран кая мар. Шур упа пекех.

— Ăмăртрăр пулать апла?

— Ман кампа ăмăртас вара?! — подъезд алăкне шанлаттарса сиксе тухрĕ Ваççук.

— Эсĕ Хĕл Мучипе ăмăрт. Эпир пӳрте кĕретпĕр, — мăнаçлăн тавăрчĕ Петюк.

— Ан аташ-ха! Çĕнĕ çул хăçанах иртнĕ те, Хĕл Мучи кайнă ĕнтĕ кунтан.

— Хăваласа çит! — ахăлтатать Петюк. — Спортсмен-утюг! Сана кĕтет Устюг! Хĕл Мучийĕн керменĕ унта вырнаçнă тет. Паян пире воспитательница каласа пачĕ.

Маша пуçне çĕклерĕ те кӳршĕ подъезд умĕнче тăракан Иринăна курчĕ. Тĕмсĕлсе, тунсăхлăн сăнать хĕрарăм туслă, телейлĕ çемьене. Икĕ куçĕ куççульпе тулнă.

— Эсир кĕрĕр-ха пӳрте. Чей вĕретме лартăр. Эпĕ кăштах Ваççукпа ăмăртам, — хушрĕ хĕрарăм.

— Есть! — аллине пуçĕ çумне яшт тытрĕ Петюк.

— Командир, мĕнле хушать, — кулчĕ ашшĕ.

— Уçă сывлăшпа сывлатăн-и? — пырса тăчĕ Маша тантăшĕ çумне.

— Сывлăшпа та, пурнăçпа та, — салхуллăн пуплерĕ Ирина. — Федора кĕтетĕп. Юлашки вăхăтра таврăнмасăр çӳрекен пулчĕ. Кил ăшши çитмест пуль ăна. Эрехпе те туслашсах пырать.

— Килет пуль-ха, таçтах каймĕ. Мĕнле ăшши çитмест пултăр? Сан кил-çуртра яланах тирпейлĕх хуçаланать. Апат-çимĕçĕ те сĕтел тулли. Леш, скатерть-самобранка, текенни пекех, — лăплантарасшăн пулчĕ Маша.

— Туятăп, тем çитмест Федора. Мĕн çитменнине те туятăп. Яланах ача-пăча вылянă çĕрте куратăп. Пӳрт умĕнче те, спорт площадкинче те шăпăрлансем тавра явкаланать. Пĕчĕккисене алла илет. Канфет-печенипе хăналать.

Ним хуравлама та пĕлмерĕ Маша. Хăй илтнине тантăшне каламан та, каласа парас та çук. Суранлă чĕрене епле тата ытларах суранлатăн. Пĕр хĕрарăмпа çывăхланнă теççĕ Федора. Лешĕ упăшкинчен уйрăлнăскер. Хĕр ача ӳсет унăн. Иринăпа танлашаймĕ вăл хĕрарăм. Ирина — Илем турри. Калаççĕ çав вырăссем: «Не родись красивой, а родись счастливой», — тесе. Илемпе телее ылмаштараймăн.

— Мĕскер, Хĕл Мучине хăваласа çитейрĕн-и? — çупăрларĕ Маша хăй çумне пырса тăнă Ваççука.

— Эпĕ пысăкланнă ĕнтĕ. Мана улталаймăн, — кулать ывăлĕ. — Çĕнĕ çулта чăрăш айне кам парне хунине те пĕлетĕп. Эпĕ Юрпикене «ӳсме» пулăшрăм. Атту вăл кăштах пĕчĕкленнĕччĕ.

— Эсир çухалман-и унта?! — пуçне форточкăран кăларчĕ ашшĕ.

 

* * *

Пайтах тăчĕ подъезд умĕнче Ирина. Унталла-кунталла уткаларĕ. Кĕтсе илеймерĕ упăшкине. Апатланмасăрах, салтăнмасăрах диван çине выртрĕ. Икĕ аллине пуç айне хурса маччаналла тинкерчĕ.

«Годы — это тонкие струны. Только тронешь — запоет струна», — аса килчĕç юрăри сăмахсем...

Ирина вырăс салинче сумлă çемьере çуралса ӳсрĕ. Ашшĕ колхоз председателĕ пулса ĕçлетчĕ, амăшĕ шкулта вырăс чĕлхи вĕрентетчĕ. Пĕртен-пĕр хĕрĕшĕн нимĕн те шеллеместчĕç ашшĕпе амăшĕ. Çемьере мĕншĕн пĕр пепке анчах пулнă пирки Ирина нихăçан та кăсăкланман. Амăшĕнчен те, ашшĕнчен те кулянса калаçнине илтмен. Тулăх пурнăç, халăх хисепĕ хăй ĕçне тунă-тунах. Мăн кăмăллăрах ӳссе çитĕнчĕ хĕр ача. Пăхса ытармалла марскер пĕр çулхи каччăсем çине пăхмастчĕ. Аслăрах çулхисем килĕшетчĕç ăна. Анчах та хăйне йĕркеллĕ тытатчĕ пике, мораль тенине çирĕп пăхăнатчĕ. Шкула «пиллĕк» паллăсемпе пĕтерчĕ. Медицина институтне вĕренме кĕчĕ. Çавăнта паллашрĕ вăл пулас упăшкипе Федорпа. Çӳллĕ, яштака, салтак тивĕçне пурнăçланă каччă пĕрре курсах килĕшре ăна. Улăм тĕслĕ кăпăшка çӳçĕ, янкăр таса пĕлĕт пек пысăк кăвак куçĕ пике умĕнче ĕмĕтри яш тăнине çирĕплетрĕç. Миçе хутчен килмен-ши хĕр тĕлĕкне çакăн пек чипер яш.

Федор та Иринăна кăмăлларĕ пулас. Паллашсанах кино курма чĕнчĕ. Чĕлхи япшар, ăс-тăнĕ çивĕч.

Федя икĕ курс маларах вĕренетчĕ, хирург пулма ĕмĕтленетчĕ. Ирина ача-пăча тухтăрĕ пулма шутларĕ, Федя юлашки курсра вĕреннĕ чухне пĕрлешрĕç вĕсем. Аякри Украинăранччĕ каччă. Ял ачи.

Хулара туй кĕрлеттерчĕç çамрăксем. Федорăн ашшĕпе амăшĕ те, пĕр çĕршывран тепĕр çĕршыва куçас йывăрлăхсене çĕнтерсе туя килсе çитрĕç. Мĕн каламалли, Совет Союзне пайласа янăранпа ют çĕрте пурăнаççĕ мар-и. Паян кунчченех асра Ирина хунямăшпе пĕрремĕш хут тĕл пулни. Еплерех пăраларĕç хĕрарăмăн çивĕч куçĕсем пулас кине, «Мĕнпе савăнтарăн? Мĕнле пурнăç хатĕрлетĕн ман ывăл валли?» — тенĕн ыйтуллăн пăхрĕç. Хуняшшĕ кăмăлĕ пачах урăхла.

«Аван, аван, — терĕ вăл Иринăна ачашшăн хулпуççийĕнчен лăпкаса. — Халĕ ĕнтĕ мăнуксем çинчен те ĕмĕтленме пулать».

Ят:
Хăвăр шухăша çырса пĕлтерĕр:

Ă ă Ĕ ĕ Ç ç Ÿ ÿ Ӳ ӳ « ... » —

Хаклав:

Шухăшĕ: --...вăйсăр...мухтамаллах   мар...вăйлă
Чĕлхе илемлĕхĕ: --...илемсĕр...чаплах   мар...илемлĕ
Содержанийĕ: --...ăшах...вăтам...тарăн