Электронлă вулавăш

Ку сайтра эсир чăвашла çырнă хайлавсене тупма пултаратăр. Пур хайлава та авторĕ, çырнă çул тăрăх çăмăллăн тупма пулать. Ку архива ятарласа хатĕрленĕ — сире килĕшекен хайлавсене эсир ку сайтра та, уйрăммăн уçласа илсе те вулама пултаратăр.

Пӗлме: хайлавсем вырнаҫтармалли йӗрке.

Праски Витти кăмакара пĕçерчĕ

Вĕт-вĕт икерчĕ пек пин-пин ӳкерчĕк:

Шыва пăрахчăр, тислĕк айне печчĕр,

Ниçта нихçан пĕтмест эмаллĕ терчĕ!

Валентина Илем ӳнерçе

Илемлĕ-çке Илем тесе калаççĕ,

Кăтартмăшне кайма йыхрав параççĕ:

Чăннипелех те чаплă, ай-турах! —

Çавна хальччен пĕлмен вĕт эп, турак!

Владимир Нагорнова

Савать ывăлсене ват Шупашкар...

Шăпи телейлĕ Çеçпĕлĕн, Кĕçтукăн —

Ан пайлăр вĕсене пур ăçтиçукăн...

Пĕрле çеç хаклă эсĕр, уйрăм мар!

Ĕлĕк-авал хальхи вăхăтри темиçе хутлă çуртсемлĕ, чаплă машинсем чупакан урамлă хула вырăнĕнче пĕчĕк ял çеç пулнă. Çав ялта Урасмет хуçаланнă. Унăн ӳссе çитĕннĕ хĕрĕ пулнă. Унăн ячĕ — Эрпинес. Çак ялтан инçех мар Аçтахан кĕтесĕ пулнă. Аçтаха ял çыннисене ялан шар кăтартнă. Хăйĕн çăварĕнчен тĕтĕмпе çулăм кăларса вăл таврари çынсене хытă хăратнă. Вăл çынсенчен ылтăнпа кĕмĕл, тутлă апат-çимĕç ыйтнă тата хитре хĕрсене вăрланă.

Пĕррехинче вăл Урасметăн хĕрне вăрласа кайнă. Çакăн хыççăн Урасмет çынсене каланă: «Эсир ман хĕре Аçтахаран çăлсан эп сире ылтăн парса тав тăвăп». Нумайăшĕ Эрпинесе çăлма тăрăшнă, анчах нихăшĕ те пултарайман. Аçтаха вăйлăрах пулнă.

Çак вăхăтрах çывăхри ялта Улăп пурăннă. Вăл çĕр çинче апат-çимĕç пăхса ӳстернĕ, питĕ вăйлă та маттур çын пулнă. Вăл çĕр çинче ĕçлекен хресчен çынни пулнă. Улăп Урасмете шелленĕ. Вăл вара ăна пулăшас тенĕ. Улăп çичĕ кун та çичĕ каçран Аçтахан кĕтесĕ патне çитнĕ. Аçтаха вăл çитнине сиснĕ те çапла каланă: «Сан вилес килет пуль? Айта иксĕмĕр çапăçса пăхатпăр». Улăп тăнлă пулнă. Вăл вара çапла каланă.

— Эсĕ вăйлă пуль-ха. Анчах сан пуçунта ăс-тăну сахал.

Малалла

Эс мана пĕрре курсах юратрăн

Çаранта, çырла татма кайсан.

Ман валли çеç çырлине те татрăн

Хăналас тесе хĕвел ансан.

Эс мана çырла хистерĕн,

Эп сана пуç кăшăлĕ.

Хăтана яратăп терĕн

Кĕркунне, ах, кăмăлĕ!

Шухăшпа эп те санпа çеç пулнă, —

Пуç кăшăлĕ çыхнă чечекрен.

Чĕресем пĕрпек туйăмпа тулнă, —

Улăх-çаран питĕ ирĕкрен.

Каç чаршавĕ таврана карсассăн,

Çăлтăрсем каçхи вăййа тухсан

Тĕкĕр-кӳл сывларĕ ассăн-ассăн

Эпир ун ытамĕнче юлсан...

Çуллахи çаран — çăтмах кĕтесĕ

Пĕрлештерчĕ çамрăк ик чуна.

Пурăкри сĕткен çырла пек эсĕ, —

Ĕмĕрне манмастăп çак куна.

Тухăçран хĕрелчĕ шурăмпуçĕ,

Сар хĕвелĕ тухрĕ катаран.

Çак илемлĕх-пурлăх — савни куçĕ,

Юрату çуратрĕ мăн çаран.

Çулла ĕшнере, —

Çăтаах тĕнчере

Çĕр çырли пиçет кам валли?

Вут пек хĕмленсе,

Кăштах именсе

Мана çупăрлать кам алли?

Шăнк(ă)рав курăкĕ,

Çырла пурăкĕ...

Кирлĕ мар ним те, сапăрах!

Чун савни умра,

Юрату çумра...

Пулăшсам, ĕшне, ан пăрах!

Вăхăт, ан васкат,

Чуна ан хускат,

Юрататăп çав эп ăнах...

Ах, ĕшне, ĕшне,

Çуллахи ĕшне, —

Тĕлĕкре мар ку, чăн-чăнах!

Алексей Майраслова

Хивре те, мăнаçлă та эсĕ!

Те Эрьзя пек аслă пуласшăн...

Килет сана манăн шеллессĕм,

А эс çын пилне йышăнмастăн...

Майрасăлу Ольошĕпе Туçи Тимрукĕ

Тăмран мана та унаса кăларчĕç.

Ыран татах такам та пулса тухĕ —

Вышкайсăр вĕт вĕсен ăсталăх карчĕ!

Çырас терĕм эп юмах, шухăшпа та кăмăлпа. Килĕшет-и, килĕшмест-и — вуласа тухсамăр ĕнтĕ…

Тахçан ĕлĕк-авал вăрман-çаранлă Чăваш çĕрĕнче (ун чухне пирĕн йăхсем пысăк керменсем çĕклеме те, кăткăс машинăсем тума та пĕлмен-ха) пысăк вăрăм ту хысакĕ капашланса ларнă. Ăна çынсем Çĕлен тăвĕ тесе каланă. Унăн тарăн хушăкĕнче Аçтаха пурăннă. Аçтаха час-часах ялта пурăнакан çынсем çине тапăннă. Тĕтĕм тата çулăм кăларса, кăвар хĕлхемлĕ çаврăм туса çынсене хăратнă. Укçа ыйтнă, мул çаратнă тата чăвашсене хăй патне тарçа илсе кайнă. Çулталăкра пĕр хутчен ялта пурăнакан çынсен Аçтахана вунă хитре хĕрарăм парнелĕх памалла пулнă. Аçтаха патне каякан хĕрарăмсене шăпа ярса палăртнă. Пĕррехинче Аçтаха валли пĕр хура сăн-питлĕ хĕрарăма суйланă. Элемпи ятлă пулнă вăл. Анчах та унăн юратнă çынни пулнă. Çавскер Атăл тăрăхĕнчи чи паллă паттăр çын пулнă теççĕ.

Чăнах та, мĕнле юмах çырăнтăр Элемписĕр тата унăн савнă паттăрĕн сăнарĕсĕр?

Пирĕн паттăра Улăп тесе чĕннĕ. Ăна пурте пĕлнĕ, мĕншĕн тесен çак юхан шыв тăрăхĕнчех пурăннă вăл. Хайхискер Атăл тепĕр енне пĕр утăм тусах каçма пултарнă. Нимпе виçейми (Шупашкар тракторĕ те çитеймест пуль ăна) паттăр вăй-халлă пулнă вăл. Ăннă çын вăйĕ мар тейĕн унра. Вăл хăйĕн вăйлă аллисемпе чăмăртаса чулран çăнăх тума пултарнă. Анчах та çынсем Улăпа вăл вăхăтра лайăх пĕлмен, унăн вăйĕ пирки фантастикăлла юмах çеç çӳреме пултарнă.

Малалла

Тĕнче пĕтнĕнех туйăнать, —

Пĕлĕт хупларĕ тӳпене.

Инкек хăех вăл тупăнать, —

Пурнăçĕ кайрĕ •йĕпене».

Çăван çумăрĕ тăварлă, —

Пачах çухатрĕ тивĕçне.

Хĕртен хĕвелĕ каварлă, —

Ан хапсăнăр-ха «çимĕçне».

Çĕр чăмăрĕ аран-арăн

Хăй тĕнĕлĕпе çаврăнать.

Çĕр лаптăкĕ паян-ыран

Океан тĕпне таврăнать.

Сывлăш çитмест сывлама, —

Типет чĕрчун, çум курăкĕ...

Ирхине ӳкнĕ сывлăма

Ĕмсе илет çĕр çурăкĕ.

Вăран эс, çылăхлă тĕнче,

Çылăхлă чунна каçарттар!

Черет, ав, тамăк патĕнче,

Вырăнĕ юлмĕ унта та...